Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi
2010 , Vol 53 , Num 3
Hacettepe Üniversitesi Hastanesi 2001-2006 dönemi perinatal mortalite analizi
Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Perinatal Mortalite Çalışma Grubu: Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi 1Pediatri
Doçenti, 2Kadın Hastalıkları ve Doğum Öğretim Görevlisi, 3Pediatri Profesörü, 4Kadın Hastalıkları ve Doğum Profesörü,
5Pediatri Yardımcı Doçenti, 6Patoloji Profesörü ,7Pediatrik Cerrahi Profesörü, 8Pediatri Uzmanı
Perinatal mortalite istatistikleri kurumsal ve ulusal perinatal sağlık
sisteminin gelişmişlik düzeyi ile ilgili en önemli göstergelerdir ve perinatal sağlık
sistemindeki sorunların belirlenmesi ve önlemlerin alınması için gereklidirler.
Bununla birlikte ülkemizde kurumsal veya ulusal düzeyde yeterli perinatal
mortalite analizi yapılamamaktadır. Bu çalışmada üçüncü basamak sağlık
hizmetleri veren üniversite hastanemizde 2001-2006 dönemi perinatal mortalite
nedenlerinin incelenmesi ve önceki yıllarda yapılan analizlerle karşılaştırılması
amaçlandı. Bu amaçla Perinatal Mortalite Çalışma Grubu tarafından her ay
düzenli olarak yapılan toplantılarda gebelik yaşı 22 hafta ve üzerinde veya
doğum ağırlığı 500 gr ve üzerinde olan ve doğum sonrası yedinci güne kadar
ölen vakalar prospektif olarak incelendi. Perinatal mortalite istatistiklerinin
hesaplanmasında Dünya Sağlık Örgütü’nün tanımlamaları; perinatal mortalite
vakalarının sınıflandırılmasında Wigglesworth ve Galan-Roosen “Fundamental”
sınıflandırmaları kullanıldı. Bu dönemde toplam 353 perinatal mortalite
vakası belirlendi. Bunların %28.3’ü intrauterin ölüm, %7.4’ü intrapartum
ölüm, %26.3’ü gebelik terminasyonu olmak üzere %62’si ölü doğum ve
%38’i ise erken neonatal ölüm vakalarıydı. Wigglesworth sınıflandırmasına
göre ölü doğumlar %10.8, malformasyonlar %35.5, prematürelik %25.2,
perinatal asfiksi %12.5 ve özel nedenler %15.9 oranında belirlendi. Galan-
Roosen “Fundamental” sınıflandırmasına göre ise travma %0.6, enfeksiyon
%2.8, plasenta-kord patolojisi %9.0, maternal immün sistem patolojisi %3.1,
malformasyonlar %36.3, prematürelik %25.2, sınıflandırılamayan vakalar ise
%13.0 oranında bulundu. Ortalama ölü doğum hızı ‰21.9, erken neonatal
mortalite hızı ‰13.7, perinatal mortalite hızı ise ‰35.3 olarak belirlendi.
Tüm mortalite hızlarında 2001-2004 döneminde giderek bir düşme görülürken
2005-2006 döneminde bu hızlarda yaklaşık 1.5-2.8 kat artış olduğu belirlendi.
Ölü doğum sayısının toplam doğum sayısına oranı incelendiğinde 2004 yılında
%1.6 iken 2006 yılında %2.9’a yükseldiği, erken neonatal ölüm sayısının
toplam canlı doğum sayısına oranı incelendiğinde 2004 yılında %0.7 iken 2006
yılında %1.8’e çıktığı belirlendi. Erken neonatal ölüm nedenleri incelendiğinde
prematürelik oranının 2004 yılında %0.3 iken 2005-2006 döneminde dört
kat artarak %1.2’ye yükseldiği, konjenital anomali, perinatal asfiksi ve özel
nedenlere bağlı erken neonatal ölümlerin oranında önemli bir artış olmadığı
görüldü. 2001-2006 döneminde hastanemizde prematürelik oranı %19.2-24.6
arasında değişirken, gebelik yaşı 28 haftanın altında olan prematüre bebek
oranının 2004 yılında %4.4 iken 2005-2006 döneminde yaklaşık iki kat artarak
%8.2-9.6’ya çıktığı belirlendi. Sonuç olarak hastanemizde 2001-2004 döneminde
giderek azalmış olan perinatal mortalite hızının, son iki yılda erken neonatal
mortalite hızında daha fazla olmak üzere ölü doğum hızındaki artmaya bağlı
olarak arttığı, bu durumun en çok artan yüksek riskli küçük prematüre bebek
oranına ve diğer merkezlerden geç prenatal dönemde gönderilen konjenital
anomaliler nedeniyle artan gebelik sonlandırmasına ve intrauterin ölümlere
bağlı olabileceği düşünüldü.
Anahtar Kelimeler :
perinatal mortalite, ölü doğum hızı, erken neonatal mortalite