Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi
2009 , Vol 52 , Num 4
Konjenital adrenal hiperplazide prenatal tanı ve tedavi: Bir vaka takdimi ve literatürün gözden geçirilmesi
Sağlık Bakanlığı Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi Çocuk Kliniği 1Pediatri Doçenti,4Pediatri Araştırma Görevlisi,
Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi 2Tıbbi Genetik Doçenti,3Tıbbi Genetik Yardımcı Doçenti
Daha önceden konjenital adrenal hiperplazi (KAH) açısından genotipi
belirlenmiş ailede direkt mutasyon analizi ile prenatal tanının konulması
etkilenen kız çocuklarında prenatal tedavi olanağı sağlamaktadır. Bu yaklaşım
ile etkilenen kız çocuklarında dış genital belirsizlikler, genital cerrahi girişimler,
gerçek cinsiyet konusunda yanlış kararlar ve cinsiyet karışıklıkları gibi önemli
problemlerin ortaya çıkması engellenmektedir. Burada homozigot olarak
etkilenmiş bir kız olgu sunuyoruz. Tuz kaybı ile giden tipinde KAH’lı bir erkek
çocukları olan ailede ikinci gebelik öncesi eşlerden ve erkek çocuklarından 21-
hidroksilaz geni (CYP21A2) mutasyon analizi yapıldı. Eşler ve indeks olgu olan
erkek çocuklarında CYP21A2’de Q318X mutasyonu saptandı. İkinci gebeliğin
altıncı haftasının başında deksametazon tedavisi başlandı. Gebeliğin onuncu
haftası tamamlanınca korionik villus biyopsisi yapıldı. Biyopsi örneğinden
sırasıyla fetal cinsiyet tayini ve CYP21A2 genotiplendirme çalışması yapıldı.
Fetal cinsiyetin kız olduğu ve fetusun KAH açısından etkilendiği gösterildi.
Deksametazon tedavisinin doğuma kadar devam edilmesine karar verildi.
Gebeliğin gidişinde annenin aşırı kilo aldığı ve tansiyonunun yükseldiği
gözlendi. Gebeliğin otuz dördüncü haftasında gebelik yaşına göre küçük ve
normal kız dış genital yapısı olan bir kız çocuğu doğdu. Bebekten alınan
periferik kandan izole edilen DNA materyalinden doğum sonrası da tanı
doğrulandı. Bu ailede prenatal tanı ve tedavi ile KAH açısından homozigot
etkilenmiş kız çocuğunda dış genital virilizasyon başarılı şekilde önlendi.
KAH, doğumdan önce tıbbi tedavi ile major konjenital malformasyon
gelişiminin başarılı şekilde önlenebilecek seyrek görülen örneklerden birisidir.
Bununla birlikte prenatal deksametazon tedavisinin olası olumsuz etkileri
olup olmadığının kanıtlanması için daha fazla veriye ihtiyaç vardır. Prenatal
tedavinin güvenilirliğinin gösterilmesi açısından uzun süreli izlem çalışmaları
devam etmektedir. Bu olgu bildiğimiz kadarı ile Türkiye’den ilk defa bildirilen
prenatal tanı ve tedavisi yapılan KAH olgusudur.ô
Anahtar Kelimeler :
konjenital adrenal hiperplazi, prenatal tanı ve tedavi