Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi
2014 , Vol 57 , Num 1
Kanserli çocukların ve anne-babalarının yaşam kalitesi diğer hastalardan farklı mı?
Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi Yakutiye Araştırma Hastanesi 1Pediatri Asistanı, 2Pediatri Yardımcı Doçenti,
3Pediatri Profesörü *İletişim: drzuhalk@hotmail.com
Biz bu çalışmada kanserli çocukların ve anne-babalarının ayrı ayrı yaşam
kalitelerini değerlendirerek, çoğunluğu kronik hastalığa sahip olan kontrol
grubundan farkını araştırmayı amaçladık. Yetmiş iki kanser tanılı, tedavisi
bitmiş veya devam eden hasta ile 72 adet kanser dışı ancak çoğu kronik
hastalığa sahip 4-16 yaş arasında değişen hastalar çalışmaya alındı. Anne
ve babalara ayrı ayrı SF-36 yaşam kalitesi anketi, çocuklara 4-7 yaş grubuna
Kiddy-Kindl Türkçe versiyon, 8-11 yaş grubuna Kid-Kindl Türkçe versiyon,
12-16 yaş grubuna Kiddo-Kindl Türkçe versiyon anketleri uygulandı. Annelerin
fiziksel rol fonksiyon puanları kontrol grubuyla kıyaslandığında kanserli
hasta grubu daha yüksek puan bildirdi (p<0.05). Kanserli hasta grubundaki
ebeveynler kendi içlerinde tüm alt boyutlarda karşılaştırıldığında babalar fiziksel
fonksiyon, zindelik, mental sağlık, ağrı ve genel sağlık alt boyutlarında annelere
kıyasla anlamlı olarak daha yüksek skora sahiplerdi (p<0.05). Çocukların
bildirimlerinde ise, kanserli hasta ve kontrol grubu arasında sadece aile alt
boyutunda kanserli hastalar lehine anlamlı fark saptandı (p<0.05). Kanserli
hasta grubunda kardeş sayısı ile yaşam kalitesi arasındaki ilişki incelendiğinde
arada anlamlı bir korelasyon gösterildi. Kanser tanısı ile izlenen çocuklar ve
anne-babalarının yaşam kaliteleri olumsuz yönde etkilenmektedir. Ancak yaşam
kalitesindeki bu bozulma diğer kronik hastalıklara sahip bireylerden daha fazla
değildir. Hasta-aile ilişkilerini değerlendiren yaşam kalitesi ölçeğinde kanserli çocukların daha iyi durumda olduğu görülmektedir. Ayrıca kardeş sayısının artışı yaşam kalitesi üzerine olumlu olarak etki etmektedir. Hastalığın anneler
üzerindeki olumsuz etkileri ise babalardan daha çok oluşmaktadır.
Anahtar Kelimeler :
yaşam kalitesi, çocukluk çağı kanserleri, anne ve baba.