Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi
2011 , Vol 54 , Num 2
Bebeklerin nöro-motor, sosyal ve fiziksel gelişmeleri üzerine B12 vitamini eksikliğinin etkileri
Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi 1Pediatri Uzmanı, 2Pediatri Profesörü, 3Klinik Biyokimya Profesörü, 4Pediatri Araştırma
Görevlisi
B12 vitamini eksikliğine bağlı anemisi olan çocuklarda fiziksel ve nöromotor
gelişme geriliğinin de olduğu bildirilmiştir. Bir yakınması olmayan ve
sağlıklı görünen süt çocuklarında B12 vitamini eksikliğinin fiziksel, sosyal ve
nöro-motor gelişim üzerine etkileri ile ilgili yeterli çalışma bulunmamaktadır.
Prospektif olarak planlanan çalışmamıza, dört ayrı sağlık ocağına aşı ve sağlıklı
çocuk muayenesi için getirilen, yaşları 6-12 ay arasında olan 211 çocuk alındı.
Başlangıçta tüm çocukların ağırlık, boy ve baş çevreleri ölçüldü ve persentil
değerleri bulundu. Nöro-motor ve sosyal gelişimlerinin değerlendirilmesinde
Ankara Gelişim Tarama Envanteri (AGTE) anketi uygulandı. Çocukların
84’ünde (%39.8) B12 vitamini eksikliği saptandı. B12 vitamini eksikliği olan
grupta ağırlık ve baş çevresi persentilleri onuncu persentilden daha düşük olan
çocukların oranı eksiklik olmayan gruptakinden önemli derecede daha yüksek
bulundu. Eksiklik olan ve olmayan iki grup arasında hemoglobin değerleri
yönünden anlamlı fark bulunmazken, B12 vitamini eksikliği olan grubun AGTE
T-puanı ortalaması (AGTETP) istatistiksel olarak önemli düzeyde daha düşük
(33.29±7.61 ve 47.91±6.72) ve AGTETP değeri normalin alt sınırından düşük
olan çocuk oranı daha yüksekti (%77.38 ve %13.39). B12 vitamini eksikliği
tespit edilen çocuklar tedavi edildi ve tedaviden üç ay sonra ağırlık, boy ve baş çevresi ölçümleri ve AGTE testi tekrarlandı. Tedavi sonrası çocukların
ağırlık ve baş çevresi persentillerinde önemli derecede düzelme olduğu ve
AGTETP değeri düşük olan çocukların %84.21’inin AGTETP değerlerinin
normal değerlere yükseldiği görüldü. Çalışma sonuçlarımız bölgemizde 6-12
yaş grubundaki çocuklarda B12 vitamini eksikliğinin, hematolojik bozukluklar
gelişmeden önce çocukların fiziksel, sosyal ve psikomotor gelişimini önemli
derecede bozabileceğini göstermektedir.
Anahtar Kelimeler :
B12 vitamini eksikliği, Ankara Gelişim Tarama Envanteri (AGTE),
nöromotor gelişim, sosyal gelişim, fiziksel gelişim.