Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi
2019 , Vol 62 , Num 1-2
Ayaşlı Şa`bân Şifâ`î ve ünlü eseri Tedbîrü`l-Mevlûd-I: Kitabın yazılma nedeni ve önsöz
1 Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıp Tarihi ve Etik Anabilim Dalı Profesörü, Ankara
Bu yazı serisinin amacı Osmanlı İmparatorluğu`nda XVIII. yüzyılın
başında Ayaşlı Şa`bân Şifâ`î tarafından kaleme alınan ve gebeler ve çocuklar
üzerine yazılmış ayrıcalıklı ve ilk eserlerden birisi olarak kabul edilen Tedbîrü`l-
Mevlûd`un bölümler halinde değerlendirilerek, eserin Türkçe çevriyazısının
okuyucuya sunulması ve Türk tıp tarihi literatürüne kazandırılmasıdır. Tedbīru`l-
Mevlūd`un Şa`bân Şifâ`î`nin kendi el yazısı ile yazdığı nüshalarından birisi olan
İstanbul, Süleymaniye Yazma Eser Kütüphanesi, Mihrişah Sultan Koleksiyonu,
no. 344`de bulunan nüshasının Ankara Milli Kütüphane, Mikrofilm Arşivi
1994 A 3887`de bulunan kopyası üzerinde çalışılmıştır. Yazının ilk bölümünde
Tedbîrü`l-Mevlûd`un münâcât, yazılma sebebi ve önsöz bölümleri ele alınmış
ve ilgili bölümlerin çevriyazıları yazıya eklenmiştir. Sonraki yazılarda da
sırasıyla eserin sekiz bölümü ile sonsözü ele alınacak, ilgili bölümlerin içeriği
tanıtıldıktan sonra, bunların çağdaş Türkçeye çevriyazıları metne eklenecektir.
Tedbîrü`l-Mevlûd`un bazı bölümlerinin uzun olması nedeniyle bu bölümlerin
kendi içlerinde kısımlar halinde sunulması da söz konusu olabilecektir.
Anahtar Kelimeler :
Şa`bân Şifâî, Tedbîrü`l-Mevlûd, Gebelik, Yenidoğan, Çocuk Hastalıkları, Tıp Tarihi