Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi
2014 , Vol 57 , Num 2
Ergenlik öncesi risperidon kullanımı: Meta-analitik değerlendirme
Dr. Sami Ulus Kadın Doğum, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi 1Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı
ve Hastalıkları Uzmanı, Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi 2Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Doçenti
*İletişim: ecengel@hacettepe.edu.tr
İkinci kuşak antipsikotiklerin ergenlik öncesinde kullanımları artmış;
ancak ergenlik öncesinde farmakokinetik ve farmakodinamik farklılıkları ile
ergenlik gibi fizyolojik gelişim dönemlerine etkisi açıklığa kavuşmamıştır. Bu
yazıda ülkemizde en sık kullanılan ikinci kuşak antipsikotik olan risperidonun
ergenlik öncesi dönemde farmakokinetik etkisi, etkinliği ve yan etkileri gözden
geçirilmiştir. Pubmed ve Google Akademik “risperidon, ergenlik öncesi, okul
öncesi, küçük yaş” kelimeleri kullanılarak taranmış; çalışmalardan bulgularını
yaş aralığı ayırımı yapmadan sunanlar ve İngilizce ile Türkçe dışında bir
dilde yazılanlar dışlanmıştır. Risperidonun ergenlik öncesinde yarı ömrünün
daha kısa olduğu, gelişimsel bozukluklardan otizmde endikasyon almış olsa
da irritabilite ve agresyonun tedavisinde endikasyon dışı kullanıldığı ve
kanıt düzeyi düşük olmakla birlikte etkin olup genelde iyi tolere edildiği
saptanmıştır. Çalışmaların çoğunda ergenlik durumunun göz ardı edildiği ve
ergenlik öncesinde risperidon kullanılmasının ergenliğe etkisinin yeterince
araştırılmadığı anlaşılmaktadır. Ergenlik öncesinde risperidon kullanımının
gelişimsel hastalıkların seyrini ne şekilde değiştireceğinin ya da uzun vadede
yan etkilerinin öngörülememesi nedeniyle endikasyon dışı kullanımda yarar/
zarar oranı iyi değerlendirilmelidir.
Anahtar Kelimeler :
risperidon, ergenlik öncesi, okul öncesi, küçük yaş.