Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi
2014 , Vol 57 , Num 1
Eski Türklerde yenidoğan hekimliği
Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Pediatri Profesörü
Eski Türklerin yenidoğan hekimliği konusunda eldeki bilgiler çok
azdır. Bilinenler Türk mitolojisinde, destanlarda ve hikayelerde bilgi kırıntıları
şeklindedir. Albasması inancı hâlâ yaşamaktadır. Oğuz Kağan Destanı’nda anne
sütü ile beslenmenin önemi vurgulanmakta, doğduğunda yüzünün Krişna gibi
gök rengi, ayaklarının eski Sümer mitolojisindeki Gılgamış’ın arkadaşı Enkidu
gibi öküz ayağı şeklinde olduğu anlatılmaktadır. Kırgızların Manas Destanı’nda
Manas’ın torununun ve arkadaşının zamanından geç (postmatür) doğdukları,
doğduğunda Büyük İskender ve Cengiz Kağan gibi sağ elinde kan pıhtısı tuttuğu, ayrıca doğuştan sünnetli olduğu (apostia) belirtilmektedir. Köroğlu
Destanı’nın kahramanına bu ad (Goroğlu) mezarda doğduğu için verilmiştir.
Burada yenidoğan hekimliği ile ilgili sözcüklerin örnek olarak verildiği Türkçe
ile Eski Sümer, Maya ve İnkaların dillerinde bulunan benzer sözcükler, Proto-
Türklerin tarihlerini çok eskilere götürmektedir.
Anahtar Kelimeler :
eski Türkler, destanlar, hikayeler, dil, yenidoğan hekimliği.